بررسی فرصتهای تجاری ایران و کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی (مطالعه موردی: محصولات منتخب کشاورزی)

چکیده امروزه همزمان با جهانی شدن، بحث همگرایی اقتصادی در مناطق مختلف جهان رونق گرفته است. یکی از شرایط لازم برای مقابله با روند جهانی شدن کشورهای اسلامی، تکیه بر پتانسیلهای تجاری بالقوه و مزیت نسبی است. از آنجا که عمده کشورهای اسلامی از کشورهای در حال توسعه بوده و بیشترین محصولات صادراتی آنها کالاهای کشاورزی است، پتانسیل تجاری مناسبی در این یکپارچگی اقتصادی جهت تمرکز بر تجارت کالاهای کشاورزی وجود دارد. این پژوهش با هدف بررسی پتانسیل-های تجاری دو جانبه محصولات کشاورزی ایران و کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی با استفاده از شاخص کسینوس (cosine) ، مزیت نسبی آشکار شده (rca)، برآورد ساده و مدل جاذبه بر اساس کد سیستم هماهنگ (hs) در دوره زمانی 6-2002 انجام شده است . نتایج کسینوس صادراتی اعضای oic به ایران نشان دهنده پایین بودن شدت تجارت بین ایران و اعضای oic در واردات محصولات کشاورزی بوده که در مقایسه با کسینوس صادراتی ایران به اعضا مقادیر پایین تری دارد. نتایج شاخص برآورد ساده نشان می دهد کل میزان پتانسیل بالقوه صادراتی ایران در کالاهای مزیت دار به کشورهای اسلامی 4/2 میلیارد دلار و مقدار تحقق یافته حدود 7/764 میلیون دلار بوده است. همچنین با محاسبه مقادیر معمولی پتانسیل وارداتی برای هر کشور با توجه به سهم وارداتشان از ایران، 533 میلیون دلار از ظرفیتهای وارداتی با کشورهای اسلامی مورد استفاده قرار گرفته است. با استفاده از مدل جاذبه و روش داده های تلفیقی نتایج نشان داد که همگرایی اقتصادی بین ایران و اعضای oic، حجم تجارت دوجانبه کشاورزی کشورمان را افزایش میدهد. این نکته میتواند دلیلی بر افزایش روابط ایران و کشورهای اسلامی باشد.